Prema najnovijem istraživanju, svemirsko telo koje je udarilo u Zemlju pre 66 miliona godina i pobilo gotovo sve vrste dinosaura zapravo je bio ogroman asteroid koji se formirao izvan orbite Jupitera.
Stručnjaci su tako potvrdili dugogodišnju naučnu hipotezu - da je za masivni krater Chicxulub u Meksiku odgovoran asteroid iz spoljnjeg dela Sunčevog sistema.
No, kako su naučnici saznali otkud je došao ovaj svemirski objekt?
S obzirom na to da nisu mogli da uskoče u vremenski stroj, da se vrate u prošlost i pažljivo prate putanju asteroida, pozabavili su se dostupnom metodom.
Analizirali su drevni sloj sedimenta sačuvan u stenama i uporedili pronađene minerale sa poznatim tipovima svemirskih tela.
Udar asteroida veličine grada
Izumiranje u razdoblju krede/paleogena (K/Pg) peto je masovno izumiranje u zadnjih 540 miliona godina. Kada je asteroid veličine nekih 10 kilometara (veličine grada) udario u područje današnjeg poluostrva Jukatan, sa lica Zemlje je izbrisano više od 60 odsto svih vrsta, uključujući gotovo sve dinosaure.
Pri udaru su u atmosferu izbačene ogromne količine sumpora, prašine i čađi, što je delimično blokiralo sunčevu svetlost i uzorkovalo pad temperatura. Slojevi iz krede/paleogena sadrže značajan udeo minerala. Ovi elementi su prilično retki na Zemlji, naročito na površini planeta, ali se često nalaze u meteoritima.
Geohemičar Mario Fišer-Göde sa Univerziteta Köln u Nemačkoj i njegovi kolege su nabavili uzorke K/Pg stena sa tri lokacije i uporedili ih sa uzorcima sa osam drugih mesta udara iz proteklih 3.5 milijardi godina.
Takođe su analizirali rutenij iz meteorita i uporedili nivoe sa rutenijem koji je nastao na Zemlji, piše Nature.
Misteriju rešili izotopi rutenija
Tim se usredsredio na izotope metalnog rutenija jer je odnos izotopa rutenija sa Zemlje različit od onih u meteoritima. Naučnici pomoću ovih izotopa mogu da razlikuju asteroide koji su nastali u spoljnom delu Sunčevog sistema, izvan orbite Jupitera, i one koji potiču iz unutrašnjeg dela.
Naime, kada se pre otprilike 4.5 milijardi godina Sunčev sistem formirao iz molekularnog oblaka, temperature u unutrašnjem području su bile previsoke za kondenzaciju isparljivih jedinjenja poput vode. Asteroidi koji su nastali u tom delu Sunčevog sistema sadrže niske nivoe isparljivih jedinjenja te su bogati silikatnim mineralima.
S druge strane, oni koji su formirani u udaljenijim područjima sadrže puno ugljenika i isparljivih jedinjenja.
Fišer-Göde i njegove kolege su otkrili da su izotopi rutenija u telu koje je okončalo sudbinu dinosaura odgovarali asteroidu sa ugljenikom, odnosno onome koji dolazi iz spoljašnjeg Sunčevog sistema.
Izotopi rutenija su takođe osporili hipotezu prema kojoj je za krater Chicxulub kriva kometa, a ne asteroid, jer pronađeni izotopi nisu odgovarali kometi.
Istraživanje naziva Ruthenium isotopes show the Chicxulub impactor was a carbonaceous-type asteroid objavljeno je u časopisu Science.
Izvor: b92.net
