Otvaranje izložbe „S kraja na kraj Imperije. Put rimskog viteza” u četvrtak, 3. aprila u 18 časova, u okviru programa manifestacije „Godina arheologije 2025”.
U okviru programa manifestacije Godina arheologije 2025, Gradski muzej Sombor u saradnji sa Narodnim muzejom Srbije otvara izložbu S kraja na kraj Imperije. Put rimskog viteza, u četvrtak, 3. aprila u 18 časova.
Izložba je posvećena novootkrivenom epigrafskom spomeniku iz zbirke Narodnog muzeja Srbije koji svedoči o karijeri rimskog viteza Marka Ulpija iz druge polovine II veka.
Autori izložbe dr Adam Crnobrnja i mr Veselinka Ninković, muzejski savetnici, uz studiozne uvide prate značenja tragova istorije koje krije ovaj jedinstveni počasni natpis na prostoru Srbije.
Spomenik je slučajno otkriven u leto 2020. godine u Beogradu, u naselju Vinča, uz put ka istoimenoj deponiji, na području arheološkog nalazišta Ošljane, Ukraden i ubrzo potom pronađen, prenet je u Narodni muzej Srbije. Pre ovog važnog otkrića, mermerni blok je imao tri života. Prvi put je korišćen tokom I veka kao baza za statuu, krajem II veka je na njegovoj donjoj strani uklesan natpis na latinskom jeziku, a tokom druge polovine III veka poslužio je kao građevinski materijal. Počasni natpis govori o civilnoj i vojnoj karijeri Marka Ulpija, koji je verovatno bio poreklom iz Beneventuma u Italiji. Služio je kao konjički oficir u rimskoj vojsci i odlikovan je za hrabrost u pohodima imperatora Marka Aurelija i Lucija Vera. Nakon završetka vojne službe, koja ga je vodila s kraja na kraj Imperije, Ulpije je postao carski službenik visokog ranga — prokurator provincije Dakije Apulensis.
Pretpostavka autora izložbe da je Marko Ulpije službu nastavio i kao prokurator u susednoj provinciji Gornjoj Meziji, pruža jedan od mogućih odgovora na pitanje: zašto je ovaj javni spomenik, podignut za njegova života i u njegovu čast, otkriven u Vinči, na teritoriji rimskog Singidunuma?
Izložena je kopija spomenika koju je za ovu priliku izradio Marko Stamenković, konzervator Narodnog muzeja Srbije.
Svi zainteresovani posetioci moći će da pogledaju izložbu do 27. aprila 2025. godine.
