Ko je sve poreski obveznik, šta je poreska osnovica, kako se utvrđuje vrednost nepokretnosti i još mnogo toga zanimljivog ali i veoma važnog, pitali smo Milića Đokovića, koji je nesebično podelio svoje znanje sa nama.
Zakon kaže da je obveznik poreza na imovinu pravno i fizičko lice (rezident ili nerezident), koje je na nepokretnosti na teritoriji Republike Srbije imalac prava, korisnik ili držalac imovine koja je po zakonu o porezima veće vrednosti od 400.000 dinara i nije oslobođena plaćanja poreza (po posebnim članovima zakona-crkva, diplomatska predstavništa, fondacije i slično). Ukoliko nekretnina ima više vlasnika a udeli nisu određeni, za svrhu oporezivanja porezom na imovinu smatraće se da su jednaki.
Obveznik poreza na imovinu je:
1) fizičko lice koje ostvaruje prihode od samostalne delatnosti u skladu sa zakonom kojim se uređuje oporezivanje dohotka građana (preduzetnik) koji plaća porez na dohodak građana na prihode od samostalne delatnosti na paušalno utvrđen prihod;
2) drugo lice koje ne vodi poslovne knjige u skladu sa propisima Republike Srbije;
3) preduzetnik koji vodi poslovne knjige - za imovinu koja nije evidentirana u njegovim poslovnim knjigama;
Poreska osnovica
Osnovica poreza na imovinu je vrednost koju utvrđuje organ jedinice lokalne samouprave nadležan za utvrđivanje, naplatu i kontrolu izvornih prihoda jedinice lokalne samouprave Vrednost nepokretnosti se osim zemljišta, može se umanjiti za amortizaciju po stopi do 1% godišnje primenom proporcionalne metode, a najviše do 40%, počev od isteka svake kalendarske godine u odnosu na godinu u kojoj je izvršena izgradnja, odnosno poslednja rekonstrukcija objekta, a na osnovu odluke skupštine jedinice lokalne samouprave o visini stope amortizacije koja važi na dan 15. decembra godine koja prethodi godini za koju se utvrđuje porez na imovinu i koja je objavljena u skladu sa ovim zakonom. Ako skupština jedinice lokalne samouprave ne utvrdi visinu stope amortizacije, ili je ne utvrdi u skladu sa ovim zakonom, ili je utvrdi a ne objavi u skladu sa zakonom, kod utvrđivanja poreza na imovinu vrednost nepokretnosti se ne umanjuje za amortizaciju.
Vrednost nepokretnosti utvrđuje se primenom sledećih elemenata:
1) korisna površina;
2) prosečna cena kvadratnog metra odgovarajućih nepokretnosti u zoni u kojoj se nalazi nepokretnost.
Pixabaykvadratura stana
Korisna površina je:
1) za zemljište - njegova ukupna površina, uključujući površinu pod objektom;
2) za objekat - zbir podnih površina između unutrašnjih strana obodnih zidova objekta (iz koje su isključene površine balkona, terasa, lođa, stepeništa izvan gabarita objekta, neadaptiranih tavanskih prostora i prostora u zajedničkoj nedeljivoj svojini svih vlasnika posebnih delova istog objekta, osim površine ispod nosećih zidova i nosećih stubova koji prolaze kroz objekat koji su istovremeno poseban i zajednički deo objekta, a za objekat koji nema horizontalnu podnu površinu ili obodne zidove korisna površina je površina njegove vertikalne projekcije na zemljište.
Nastanak poreske obaveze
Obaveza po osnovu poreza na imovinu nastaje najranije:
-danom sticanja prava na koje se porez na imovinu plaća,
-danom uspostavljanja državine kad se porez plaća na državinu,
-danom početka korišćenja,
-danom osposobljavanja,
-danom izdavanja upotrebne dozvole, odnosno danom omogućavanja korišćenja imovine na drugi način.
Kad je pravo stečeno na objektu u izgradnji koji nije osposobljen za korišćenje, ne koristi se i za koji nije izdata upotrebna dozvola, obaveza po osnovu poreza na imovinu za taj objekat nastaje danom početka korišćenja ili danom osposobljavanja, danom izdavanja upotrebne dozvole, odnosno danom omogućavanja korišćenja objekta na drugi način.
Stope poreza na imovinu iznose:
- na nepokretnosti poreskog obveznika koji vodi poslovne knjige - do 0,4%
- na zemljištu kod obveznika koji ne vodi poslovne knjige - do 0,30%
Osnovica za izračunavanje poreza
(1) do 10.000.000 dinara do 0,40%
(2) od 10.000.000 do 25.000.000 dinara porez iz podtačke (1) + do 0,6% na iznos preko 10.000.000 dinara
(3) od 25.000.000 do 50.000.000 dinara porez iz podtačke (2) + do 1,0% na iznos preko 25.000.000 dinara
(4) preko 50.000.000 dinara porez iz podtačke (3) + do 2,0% na iznos preko 50.000.000 dinara.
Poreski popust se ostvaruje kada u njemu stanuje obveznik i umanjuje se za 50%, a najviše 20.000 dinara. Ako na jednoj kući za stanovanje ili stanu ima više obveznika, pravo na umanjenje utvrđenog poreza ima svaki obveznik koji u toj kući za stanovanje ili stanu stanuje, u visini srazmernoj njegovom udelu u pravu na toj kući za stanovanje ili stanu u odnosu na iznos za koji se porez umanjuje..
Rokovi za plaćanje poreza
Porez na imovinu se plaća u četiri rate do 15. u mesecu – februaru, maju, avgustu i novembru.
Od 2019. godine je moguće da se informacije o porezu na imovinu i drugim izvornim javnim prihodima koriste i budu dostupne "na klik" građanima, privredi i državi preko Jedinstvenog informacionog sistema lokalne poreske administracije.
Jedinstveni informacioni sistem, centralizacijom podataka građanima i privredi omogućava da vide sve svoje poreske obaveze na teritoriji Srbije, kao i da elektronskim putem podnesu prijavu za utvrđivanje poreza na imovinu. Ova pogodnost elektronskog podnošenja prijave za utvrđivanje poreza na imovinu će naročito značiti pravnim licima koji moraju svake godine da ponavljaju ovaj postupak. Od februara je na portalu dostupna i usluga elektronskog plaćanja poreza.
U skladu sa tim, savet je ne čekati previše nego platiti, jer znate kako kaže poznata izreka “U životu se ne mogu izbeći samo smrt i porez”.
Izvor: nekretnine.rs
